سرعین اردبیل آستارا : گشتی در میهن با دوستانی به گرمی آفتاب ( تیر ۹۱ )
بنام مهربانی
این سفر و خاطرات به یاد ماندنیش رو با اجازه شما همرهان همیشگی تقدیم به همهٔ مادران این مرز و بوم میکنم بخصوص اونهایی که هرگز فرصت هیچ سفری را پیدا نکرده اند و شاید تنها سفر زندگیشون سفر اشکهای پنهان و دردهای فرو خورده شون باشه…
بوسه بر دستهای پر مهرت مادر
روستای ویلا دره ( سرعین )
با اجازه از همهٔ دوستان عکسها و مطالب این ۴ سفر پی در پی را ( آستارا-اردبیل-سرعین ) را باهم در این قسمت قرار میدهم به امید اینکه شما عزیزان خاطرت هر سفر را جداگانه برای همه اهل این کلبه بنویسید…
بهترین عکس سفر
از دوستان نازنینم که خواهش مرا ارج نهادند و عکسهای زیبایی را که در طی این سفر گرفتند تقدیم همهٔ عزیزان کردند بسیار سپاس گزارم ( یکی از این بزرگواران پیشنهادی داد که رأی به بهترین عکس گرفته شده در هر سفر داده شود بدون این که نام عکاس تا زمان مشخص شدن بهترین تصویر گر ذکر شود …این هم تصمیم خوبیست و از این سفر شروع میکنیم …شما بزرگواران انتخاب کنید بهترین عکس سفر را …)
و اما این سفر
افتخاری بود با اینکه اتوبوس میکروفن نداشت و در حقیقت صدا به صدا نمیرسید اما اینقدر صمیمیت ایجاد شده بود که همه با هم گرم و صمیمی بودند واقعاً مثل اعضائ یک خانواده…
ورودی بقعه شیخ صفی( اردبیل)
ورودی بقعه شیخ صفی( اردبیل)
انصافا برای فرار از گرمای تابستون تهران هیچ جا بهتر از استان اردبیل نیست! خنک تا دلتون بخواد …جوری که شبها جاتون خالی قدم که میزدیم میشد یه کاپشن نازک پوشید بخصوص وقتی از آب گرم میزدیم بیرون
فندقلو( اردبیل)
گنبد الله الله ( بقعه شیخ صفی اردبیل )
کار این سفرها خدا رو شکر کم کم به جائی رسیده که خود مناظر یک طرف لحظات با هم بودن و دوستیها سفری حتی ژرف تره انگار !…چه خوبه سفر اینگونه باشه …
مثل وقتی که برخی از دوستان میگفتند بهترین خاطرات این سفرشون داخل اتوبوس و توی راه بود! (مسیر طولانی راه برگشت که از ۹ صبح تا تقریبا ۱۱ شب طول کشید ! نمیتونست بهترین قسمت سفر باشه مگر به لطف تک تک شما عزیزان…درود بر قلبهای مهربانتان)
بقعه شیخ صفی اردبیل
گرچه تور آستارا اردبیل سرعین مثل تورهای دیگر آثار تاریخی بسیار ندارد اما منظره هایی سر سبز و پر از حس قشنگ زندگی در طی این مسیر دست کمی از دیگر عکسها ندارد و این را تصویر گرفته شده ثابت میکند
زیبایی تصاویر همانگونه که در طبیعت زیبا موج میزند در چهره های زیبا و خندان تک تک شما بزرگواران نقشی جاودانه برایم حک کرده
روستای ویلا داره ( سرعین )
فندقلو ( اردبیل)
دوست دارم همراه با دیدن عکسها کمی هم از مطالب راجع به تاریخ و … از جاهایی رو که با هم تجربه کردیم در اختیارتون بگذارم ، به امید اینکه حوصله خواندنش رو داشته باشید و اگر مطلب یا عکسی رو مناسب دونستید با دیگر عزیزان هم در میون بگذارید
بقعه شیخ صفی اردبیل
اَردَبیل (پارسی باستان: آرتاویل یکی از شهرهای ایران و مرکز استان اردبیل در شمال غربی کشور است.
واژۀ اردبیل واژهای اوستایی است که از دو کلمه آرتا ( مقدّس) و ویل (شهر) به معنی شهر مقدّس ترکیب شده است.
بقعه شیخ صفی اردبیل ( چینی خانه)
این شهر همچنین مرکز استان اردبیل است. اردبیل از شهرهای باستانی و تاریخی ایران است. این شهر در نزدیکی مرز جمهوری آذربایجان قرار گرفتهاست و دارای ارتفاع زیادی است و از سردترین شهرهای ایران محسوب میگردد که جاذبههای طبیعی زیادی دارد. این شهر در ۲۱۹ کیلومتری تبریز و ۵۹۱ کیلومتری تهران واقع شدهاست.
بقعه شیخ صفی اردبیل ( موزه )
با ظهور شیخ صفیالدّین و خاندان صفوی، اردبیل اعتبار ویژهای یافت، به طوری که این شهر در زمان تیمور، دارالارشاد و در زمان سلاطین صفوی با عنوان دارالامان از جایگاه خاصّ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی برخوردار گردید. حکومت صفوی بسیاری از هرج و مرجها را که در ایران وجود داشت، برانداخت و یک حکومت دینی و مذهبی را پایه گذاری کرد که به گفته بسیاری از کارشناسان تاریخ، تشکیل دولت یکی از مهم ترین وقایع تاریخ ایران به شمار میآید.
بقعه شیخ صفی اردبیل
شهر اردبیل در ارتفاع ۱۵۰۰متری از سطح دریا و در میان کوههای تالش و سبلان واقع در رشتهکوه البرز در شمال غرب فلات ایران جای گرفته و دارای زمستانهای سرد و تابستانهای معتدل است.
بقعه شیخ صفی اردبیل
جمعیت این شهر براساس سرشماری سراسری سال ۱۳۸۵ ایران، برابر با ۴۱۲٬۶۶۹ نفر است. زبان مردم شهر اردبیل ترکی آذربایجانی است. مذهب اکثر مردم این شهر، اسلام (شیعه دوازدهامامی) هستند. همچنین مسیحیان شهر که اغلب ارمنی بودهاند در دهههای گذشته مهاجرت نمودهاند.
اردبیل در طول تاریخ، به نامهای گوناگونی ازجمله «دارالارشاد»، «دارالملک»، «دارالعرفان»، «دارالامان» و «شهر مقدس» ملقب بودهاست و در دورههای مختلف، مرکز ایالت آذربایجان بوده و بهعلت قرارداشتن در مسیر جاده ابریشم، از رونق اقتصادی بسیار خوبی، برخوردار بودهاست.
اردبیل از شهرهای کهن ایران است که حدود ۵۰۰۰ سال قدمت دارد.در لوحههای گلی سومریان به صورت آرتا یا آراتتا ثبت گردیدهاست که خود قدمت شهر را تا ۵۰۰۰ سال میرساند.
این شهر در زمان حکومت بنیامیه مرکز حکومت آذربایجان و در زمان بنیعباس مرکز قیام بابک خرمدین بوده است.
در سال ۶۱۸ هجری مورد حمله مغولان قرار گرفت.در دوران باستان نیز که ایران به چهار ولایت تقسیم شده بود اردبیل مرکز ولایت باختر شامل آذربایجان (از همدان و ساوه تا دربند در جنوب روسیه و ارمنستان فعلی) بودهاست.
در زمان تیموریان و صفویان، نهضت تشیع و جنبشهای سیاسی ایران از این شهر برخاست. اردبیل در زمان صفویان آباد گردید و به اوج اعتبار، عزت، و عظمت خود رسید، اما پس از انقراض این سلسله در پیشامدها و تحولات تاریخی دوره نادرشاه و اوایل قاجار و بهخصوص با ورود قشون روسیه به ایران و حوادث دوران مشروطیت، از رونق و اهمیت افتاد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، در ۲۴ فروردین ۱۳۷۲ به مرکز استان تبدیل شد.
بقعه شیخ صفی اردبیل ( چینی خانه)
بسیاری از مؤلفان دوره اسلامی، بنای شهر اردبیل را به فیروز، پادشاه ساسانی نسبت میدهند و مینویسند که اردبیل به دستور این پادشاه، که در سده پنجم میلادی میزیست، ساخته شدهاست.فردوسی در شاهنامه بنای اردبیل را به پیروز ساسانی نسبت میدهد.
در قرن ششم قبل از میلاد زرتشت پیامبر بزرگ ایران ظهور کرد و بنا به روایت اوستا، کتاب یسنا در بالای کوه سبلان بر او نازل شدهاست.
دریاچه دهانه سبلان
شهر اردبیل به علت نزدیکی به قفقاز و گرجستان و ارمنستان، جایگاه ویژهای داشت بهطوری که در زمان جنگهای ایران و روس در عهد قاجار، اردبیل مرکز استقرار نیرو و ستاد عملیات سپاه ایران در برابر طوایف شمال بودهاست.
خرمدینان جمعی از مردم ایران بودند که بر اثر فشار اعراب و سختیهای زندگی در صدد ترویج آیین مزدک برآمدند و تشکیلات وسیعی را در ایران به وجود آوردند. {{صفری، ۱۳۵۰: ۱/ ۳۲} بابک خرمدین در حدود سال ۲۰۱ هجری قمری، به پیشوایی خرمدینان رسید و در اردبیل و حوالی آن مدّت ۲۲ سال مبارزه او با دولت عبّاسی طول کشید.
آش دوغ؛ غذای سنتی اردبیل.
آش دوغ( آیران آشی ) مهمترین غذای سنتی اردبیل است و بهعنوان غذای سنتی جهانی شناخته شدهاست.
پیرامون علّت نام گذاری این نهضت به خرمّدینان، برخی از دانشمندان معتقدند که چون بابک از روستایی به نام خرّم در نزدیکی اردبیل برخاسته بود، از این جهت طرفداران وی به خرّمیان و یا خرّمدینان معروف گشتهاند و خواجه نظام الملک میگوید که خرّمدین از خوردین گرفته شده و بدان جهت این طایفه به خرّمدین شهرت یافتهاند.
در عهد ایلخانان مغول، تبریز ترقّی بسیار کرد و به جای اردبیل، مرکز آذربایجان شد، اما با ظهور شیخ صفیالدین اردبیلی سردودمان خاندان صفوی، اردبیل دارالارشاد شد و در زمان شاهان صفوی اهمیّتی نوین یافت.
اردبیل در دوره صفویان
شاه اسماعیل یکم صفوی قیام مؤثر خود را بر ضد امیران آق قویونلو به سال ۹۰۷ از هجری قمری، اردبیل آغاز کرد ولی پایتخت خود را به تبریز انتقال داد. با وجود این، اردبیل به سبب آن که مدفن شیخ صفی الدّین بود، پایتخت معنوی شاهان صفوی به شمار میرفت و از تقدس و احترام خاصّی بهره مند بود. شاهان صفوی هرگاه که فرصتی به دست میآوردند، برای زیارت قبر جدّ خود به آن جا میرفتند. شاه عبّاس بزرگ از نیم فرسنگی شهر، چکمه و پاپوش از پا در میآورد و با پای برهنه، پیاده به زیارت آرامگاه جدّش میشتافت.
و اما داستان این دست :
آرم شهریاران صفوی
شهر اردبیل در عهد صفویّه به حدّ اعلای ترقّی خود رسید. مردم اردبیل تا قرن هشتم هجری قمری، شافعی مذهب بودند. امّا در قرن نهم هجری قمری، در زمان خواجه علی معروف به سیاهپوش نهضت تشیّع در اردبیل بروز کرد و در اواسط این قرن بود که مریدان شیخ صفی به عنوان جهاد مذهبی به کشورهای مجاور، داغستان و چرکسان و گرجستان حمله میبردند. سرانجام همین نهضت تشیّع موجب تشکیل دولت جدید صفوی گردید.
اردبیل در زمان سلطان جنید، جدّ شاه اسماعیل اوّل در شمار شهرهای محترم و مقدّس شیعیان مانند مکّه، نجف، مشهد و کربلا در آمد. [۳۵] در دورة صفوی، اردبیل دارالامان و بست و پناهگاه مجرمان بود و شاه عبّاس در شعبان ۱۰۱۴ هجری قمری، فرمانی صادر کرد که اردبیل که به وسیله امیر تیمور گورکان دارالامان اعلام شده بود، همچنان دارالامان باقی بماند. نام اردبیل در جنگهای ایران و عثمانی مکرّر آمدهاست.
شاه تهماسب دوّم پس از فتح تبریز به دست ترکان عثمانی، از آنجا به اردبیل و سرانجام به قزوین و تهران گریخت. آذربایجان موقّتاً زیر فرمان ترکان عثمانی قرار گرفت ولی نادر شاه، عثمانیان را در سال ۱۱۴۲ هجری قمری، بیرون راند و چند سال بعد در مغان تاج گذاری کرد و تشریفات این تاج گذاری در اردبیل به عمل آمد. بعد از انقراض صفویّه، اردبیل اهمیّت و اعتبار اوّلیّة خود را از دست داد و در این امر، خواست نادر شاه اثر مستقیم داشت، زیرا که او از صوفیان و شیخاوندان صفوی اردبیل بیم داشت و از هر اقدامی که موجب تضعیف آنها میشد، خودداری نمینمود و برای از بین بردن علاقه مندان مؤثّر خاندان شیخ صفوی همواره تلاش مینمود.
اردبیل، اولین شهر ایران از لحاظ لوله کشی آب شرب میباشد. تاریخ این لوله کشی احتمالا به دوره صفوی معطوف میگردد. بطوریکه آثار آن درحفاریهای صورت پذیرفته شده موجود میباشد
تاریخچه کتابخانه در اردبیل
نخستین کتابخانه در اردبیل در قرن ۸ ق. بههمت شیخ صدرالدین موسی، فرزند شیخ صفیالدین اردبیلی، در جوار آرامگاه پدرش جهت استفاده عموم ایجاد شد. پس از کتابخانه آستان قدس رضوی، کتابخانه اردبیل قدیمترین و غنیترین کتابخانه ایران بهشمار میرفت .
شیخ صفیالدین اردبیلی به سال ۷۰۰ ق. جانشین شیخ زاهد گیلانی گردید و خانقاهی برای مریدانش ترتیب داد و کتابخانهای نیز بنیان نهاد که پس از مرگ او، کتابخانه همچنان مجمع مریدان بود. مخصوصاً پس از تشکیل سلسله صفویه (۹۰۷ ق.)، به کتابخانه و آرامگاه شیخ توجه بیشتری شد بهحدّی که شاه عباس اول صفوی (۹۹۶-۱۰۳۸ ق.) در سنه ۱۰۱۷ ق. کتابهای گرانبهایی به آنجا وقف کرد.
چینی خانه بقعه شیخ صفی اردبیل
آدام اولئاریوس که به سال ۱۰۴۷ ق./ ۱۶۳۷ م. از این کتابخانه بازدید کرده، مینویسد که اکثر کتابهای خطی آنجا از نظر هنر و درونمایه در دنیا بینظیرند… .
جیمز موریه انگلیسی این کتابخانه را به سال ۱۲۲۷ ق./ ۱۸۱۲ م. در حالیکه کتابها بر روی هم انباشته شده بود، دیدهاست. در جنگ دوم ایران و روس (۱۲۴۱-۱۲۴۳ق.)، این کتابخانه بهعنوان غنیمت جنگی نصیب روس ها گردید و تعداد ۱۱۴ نسخه از کتابهای نفیس و نادر آن به کتابخانه سن پترزبورگ روسیه منتقل گردید. در سال ۱۳۱۴ ش. تعداد کتابهای باقیمانده بهدستور وزارت معارف به تهران انتقال یافت.
بقعه شیخ صفیالدّین اردبیلی، مسجد جامع اردبیل و مقبره شیخ امین الدّین جبرئیل از بناهای تاریخی مهمّ این شهر به شمار میروند. مضافاً این که دریاچه شورابیل (در داخل شهر)، دریاچه نئور، جنگل فندقلو، پیکره سنگی بابا داوود عنبران، شهر توریستی سرعین و دهکده سولان در زمره جاذبههای گردشگری مهم این شهر به حساب می آیند.
از مهمترین سوغات اردبیل میتوان آبنبات، تخمهٔ آفتابگردان، قره حالوا (حلوای سیاه)، سرشیر، شیرینیهای محلی، شکلات روسته، عسل طبیعی سبلان، عصارهٔ گلهای سبلان و کره را نام برد.
حلوای سیاه اردبیل معجونی است که از جوانهٔ گندم و کرهٔ طبیعی تهیه میشود و بسیار مقوی و نیروزا میباشد
بازار اردبیل یادگاری از دوره صفوی و ماقبل انست. در قرن دهم هجری در زمان حکومت شاه طهماسب اول بازارهای اردبیل از رونق بسیار زیادی برخوردار بودهاند
پل یئدی گوز(پل هفت چشمه)
شهر یئری-۶۵ کیلومتری اردبیل
ویلا دره
جنگل فندق لو اربیل
جنگل فندق لو ( حیات وحش ) اردبیل
جنگل فندق لو ( حیات وحش ) اردبیل
جتگل فتدق لو اردبیل
سبلان (تلفظ نام در ترکی آذربایجانی: ساوالان، در تالشی: سفلون)، از کوههای مرتفع ایران است که در شمال غرب این کشور و در استان اردبیل قرار دارد. سبلان سومین قله بلند ایران (پس از دماوند و علمکوه) و یک کوه آتشفشانی غیرفعال است. ارتفاع قله این کوه ۴۸۱۱ متر است و در بالای قله آن دریاچه کوچکی قرار دارد. سبلان به خاطر آبگرمهای طبیعی دامنه کوه، طبیعت تابستانی زیبا و پیست اسکی آلوارس مورد توجه گردشگران است.
دریاچه دهانه سبلان
کوه سبلان در ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی مشگینشهر واقع است.
در جبهه غربی قله سلطان و در کنار جانپناه، سنگی به شکل عقاب به نام قارتال (در ترکی آذربایجانی به معنی عقاب) قراردارد که در طول زمان به نماد سبلان تبدیل شدهاست.این قطعه سنگ به شکل عقابی است که نشسته و سر را به سوی شرق چرخاندهاست.
سبلان در میان ترک زبانان محلی ایران “ساوالان” و در میان تالشی ها “سَوَلون” خوانده می شود. درباره ریشه این واژه، دو نظریه مطرح است: نخست آنکه برخی معتقدند نام این کوه ریشه در زبان ترکی دارد؛ بدین ترتیب که نام ساوالان از دو بخش «ساو» و «آلان» تشکیل شدهاست که به ترتیب به معنای «صدا» «پیام» یا «وحی»، و «گیرنده» است؛ بدین سان، «ساوالان» به معنی «گیرنده پیام» یا«گیرنده وحی» خواهد بود. و این می تواند به خاطر روایت گوشه نشینی سی ساله زرتشت در این کوه باشد.
گردنه حیران ( تله کابین تازه تاسیس)
حیران، نام روستایی ییلاقی و زیبا در غرب شهرستان آستارا واقع در استان گیلان میباشد. این روستا در فاصله ۳۰ کلیومتری آستارا قرار دارد.
گردنه حیران
از مهمترین جاذبههای گردشگری این روستا، است که در مسیر راه ارتباطی آستارا - اردبیل قرار گرفتهاست. این گردنه که از مناطق حفاظتی استان گیلاسیسمیباشد،[۳] از یک طرف مشرف به کوههایی است که پوشیده از جنگلهای انبوهاست و از سویی مشرف به درهای نه چندان عمیق که از میان آن رود آستارا، آقچای عبور میکند این رود تعیین کننده مرز استان گیلان ایران و کشور آذربایجان است.
این گردنه در بیشتر زمانها در زیر پوششی از مه قرار دارددر واقع علت اصلی مه تقریباً دائمی گردنهٔ حیران رطوبت دریای خزر است، نه ارتفاع زیاد این گردنه
توصیف گردنه حیران
یکی از جاذبههای زیبای خداوندی طبیعتی است که در منطقه حیران آستارا قرار دارد. اگر به این منطقه سفری داشته باشید متوجه خواهید شد که چرا این نام را برای این منطقه انتخاب کردهاند. زیبایی بیش از حد این طبیعت هر تماشاگری را حیران میکند. جادهای که مثل یک مار تنومند به یک کوه بزرگ پیچیده شده، تا ارتفاع بسیار زیادی بالا رفته و ماشینها را میبینیم که سوار بر روی این مار دراز در آن ارتفاع بلند در حرکت هستند. وقتی که این مسیر زیبا طی میشود هر چند دقیقه کوتاه با پیچ تندی روبرو میشویم که باید آن را دور زد. وقتی بالاتر میرویم در طول مسیر رستورانها و سالنهای غذاخوری و پذیرایی زیادی را میبینیم و استراحتهای کوتاه در کنار پرتگاه برای دیدن طبیعت زیبا و ماشینهایی که در زیر روی جاده پر پیچ و خم دیده میشوند و سر آخر خوردن بلال تازه و موقع رفتن خرید مقداری عسل.
سرعین
نمایی از مجسمه قارتال(عقاب) در میدانی از شهر سرعین
سرعین شهری کوچک در ۳۰ کیلومتری غرب اردبیل است. این شهر به علت چشمههای آبگرم فراوان شهرت دارد و یکی از مناطق گردشگری در استان اردبیل است.
سرعین در فرهنگ لغات فار سی به معنی سرچشمه می باشد. در ادوار گذشته ازاین منطقه به نام های ساری قیه ، سارقین ، سرائین ، سرقین یادکرد می شده است
سرعین به جهت داشتن چشمههای آب گرم متعدد معروف است و همه ساله در فصل تابستان پذیرایی ایرانگردان و جهانگردان فراوانی است . در این شهرحدود ۲۵۰ هتل - هتل آپارتمان و مهمانسرا وجود دارد .
سرعین دارای دهها چشمه آب گرم معدنی میباشد که از کوه سبلان سرچشمه میگیرند.
گاومیش گلی ( این مجتمع به صورت سنتی است و چشمهها مستقیما در محل استخر وجود دارند )
بش باجیلار
مجتمع آب درمانی سبلان ( این مجتمع به صورت مکانیزه و مجزا برای خانمها و آقایان در طول روز و تا ساعت ۱۱ شب سرویس دهی دارد )
آبگرم ژنرال
آبگرم پهنلو
قهوه سویی
ساری سو
آبدرمانی شفا
قره سو
ایرانیان(این مجتمع به صورت کاملا مجهز است)
چشمه ابگرم دالار
پیست اسکی آلوارس در دامنه های سبلان واقع شده است که بزرگترین پیست اسکی از لحاظ وسعت در ایران می باشد. این پیست اسکی در فاصله ۱۲ کیلو متری روستای آلوارس و ۲۴ کیلومتری سرعین قرار گرفته است و از انجائی که پیست فوق در ارتفاع ۳۲۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد به سبب بارندگی برف فراوان در طول پائیز و زمستان و به جهت دیر ذوب شدن برفهای این منطقه می تواند در حدود شش الی هشت ماه از سال مورد استفاده قرار گیرد که از این لحاظ در کشور در رتبه اول است.
آستارا شهری بندری در ساحل غربی دریای خزر (کاسپین) و در شمالیترین نقطهٔ استان گیلان و آخرین نقطهٔ مرزی ایران و جمهوری آذربایجان و از نظر جغرافیایی در مرکز تالش بزرگ (شامل تالش جنوبی در خاک ایران و تالش شمالی در خاک جمهوری آذربایجان) قرار دارد. آستارا از شرق به دریای خزر، از شمال به آستارای جمهوری آذربایجان، از غرب به استان اردبیل و از جنوب به شهرستان تالش در استان گیلان محدود شدهاست. رود آستارا چای آستارای ایران را از آستارای جمهوری آذربایجان جدا میسازد. بخش اصلی راه شوسه آستارا-اردبیل تقریباً به موازات این رود و خط مرزی کشیده شدهاست. در منطقهٔ آستارا علاوه بر زبان ترکی آذربایجانی، زبان تالشی نیز رایج است ولی در اثر مهاجرتهای زیاد از اهمیت آن کاسته شدهاست. این شهر از نظر جغرافیایی بر سر سه راه قرار گرفتهاست: راه جنوبی آن از کنار دریا خزر به بندر انزلی و راه شمالی آن از کناره همین دریا به آران که روسها آن را آذربایجان خواندهاند، کشیده شدهاست. راه غربی آن که از گردنه حیران میگذرد، به اردبیل میرسد.
دین:اکثریت:مسلمان شیعه ، اقلیت:مسلمان سنی
ترک ۹۰% ، تالش ۵% ، فارس ، گیلک ، کرد ، روس ۵%
زبان:آذری ، فارسی و تالشی
در محل کنونی شهر آستارا در قدیم روستایی به نام دهنهکنار وجود داشته که از زمان قاجار گسترش یافته و دگرگون شدهاست. آنچه در مورد سوابق این شهردر کتب تاریخی مشهود است این است که منطقه آستارا تا زمان صفویه و پیش از آن از موقعیت خاصی برخوردار نبودهاست. از آن زمان به بعد است که به سبب توسعه تجارت و مقاصد استراتژیک اهمیت پیدا کرده و در آن قلاع متعددی ساخته شدهاست.
یک خانهٔ روستایی با سقف سفال در آستارا
درباره منشأ و چگونگی پیدایش نام این شهر دو نظریه متفاوت وجود دارد. نظریة اول نام آستارا را برگرفته ازترکیبی در زبان تالشی میداند مطابق این نظریة نام این شهر برگرفته از واژه آسته رو در زبان تالشی است. درباره وجه تسمیة نام این شهر گفته شده که کاروانان و مسافران زمانی که به این منطقه مردابی ساحلی میرسیدند ناچار به حرکت آهسته تر میشدند و واژة آسته رو (آهسته رو) تالشی به مرور تبدیل به آستارا شدهاست. جالب این که در محلة عنبران محلة آستارا. جالب این که مردم هنوز هم به این شهر اوستورو میگویند.
چشماندازی از طبیعت حومهٔ آستارا
اما نظریة دوم این نام را تشکیل شده از دوبخش «آست» + «آرا» میداند. «آست» در ترکی به معنی پایین و فرودست و «آرا» یا «آرالیک» به معنی سرزمین یا دشت هموار است. مطابق این نظریه آستارا واژهای ترکی به معنی دشت هموار و کم ارتفاع است و به دشت هموار و کم ارتفاعی بر میگردد که شهر آستارا در آن قرار دارد.
قدیمی ترین جایی که از آستارا ذکر شده، در حدودالعالم است که در پایان قرن چهارم هجری نوشته شده. در قرن هشتم هجری آستارا مقر شهرداری گیلان شد.
این شهرستان شامل جلگه و کوهستان است. هوای جلگه در تابستان گرم و مرطوب و در زمستان ملایم و هوای کوهستان در تابستان معتدل و در زمستان سرد است.
آستارا به موجب عهدنامه گلستان که در ۱۲۲۸ هجری قمری مصادف با ۱۸۱۱ میلادی میان دولت ایران و روسیه منعقد شد به دو قسمت تقسیم گردید. قسمتی از این شهر که در شمال رودخانه آستارا است، به دولت روسیه واگذار گردیدو رودخانه آستارا مرز میان دو کشور شناخته شد
از نظر اقتصادی میتوان گفت آستارا به هیچکدام از شهرستانهای هم تراز خود شباهتی ندارد. وجود نقطه صفر مرزی با روسیه شوروی در گذشته و جمهوری آذربایجان در حال حاضر و همچنین دارابودن مرز آبی و خاکی با این کشور از جمله دلایل این ناهمگونی است. آستارا به سبب واقع شدن در گلوگاه حیاتی دریای خزر و همچنین نزدیکی به مرکز کشور (نسبت به دیگر نقاط مرزی کشور) با فاصله ۵۳۰ کیلومتر از تهران و ۱۹۰ کیلومتر از مرکز استان گیلان از ویژگیهای طبیعی منحصر به فردی سود میبرد. که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
قرار داشتن در نقطة مرزی ایران با جمهوری آذربایجان
همسایگی با ۴ کشور تازه استقلال یافته شوروی سابق
تنها راه ترانزیتی زمینی خلیج فارس با کشورهای آسیای میانه
اتصال آستارا (ایران) به آستارا (آذربایجان) از طریق راه آهن در آینده نزدیک
وبه همه اینها باید اضافه کرد که مرز آستارا، تقریباً تنها مرز امن و دست نخورده و بدون تنش ایران در حداقل ۸۰ سال گذشتهاست که خود تأثیر بسزایی درامنیت اقتصادی و سیاسی این شهر دارد.
بعد از آزاد شدن عبور و مرور مرزی بازاری تأسیس شد که در ابتدا تنها به عرضهٔ کالاهای مبادلهای مرزنشینان اختصاص داشت، اما امروزه یکی از فعالترین و پر رونق ترین و معروف ترین بازارهای مرزی در نوع خود است به طوری که تقریباً در ایام تعطیل از سراسر کشور میتوان مسافران و خریدارانی را در این شهر مشاهده کرد که البته به همراه خود مبادلة فرهنگی را نیز به همراه دارد. از دیگر آثار وجود این بازار، سطح اشتغال زایی بالای آنست در حال حاضر جمعیت زیادی از شهرها و استانهای مجاور، بصورت مهاجرانی دائمی در این بخش مشغول فعالیت میباشند که به اظهار عموم سطح درآمد مناسبی نیز از این محل دارند
منجیل
مَنجیل از شهرهای شهرستان رودبار در استان گیلان در کشور ایران است. منجیل مرکز تجاری شهرستان رودبار استان گیلان شناخته میشود. سد سفیدرود در نزدیکی این شهر ساخته شدهاست.
نام شهر منجیل پیش از ظهور اسلام مانگیل بودهاست..اما من، مان و ما پسوندهاوپیشوندهای مکانی هستند .درزبان پهلوی مانیشن(manishn)یعنی خانه،مسکن و من(man)یعنی خانه ومانیشنیه(manishnih)یعنی زندگی. منجیل یامنگیل یعنی محل سکونت گیل ها برداشته شده است.
جمعیت این شهر ۱۴٫۶۷۹ نفر است (آمار ۱۳۸۳خ)∗. ساکنان قدیمی شهر اغلب، ترکزبان هستند. اما به جهت مهاجرپذیر بودن این شهر در سالهای اخیر (بهویژه در پی از زمینلرزه سال ۶۹) مهاجران زیادی از شهرها و روستاهای اطراف در این شهر ساکن شدهاند. در نتیجه لهجههای گیلکی و کردی نیز در این شهر رایج شدهاند.منجیل در منطقهای کوهستانی در کرانه شرقی سفیدرود قرار دارد. این منطقهای به شدت بادخیز است. در سالهای اخیر چندین نیروگاه بادی برای تولید برق از بادهای منطقه در منجیل نصب شدهاست.
منجیل شهر انرژی گیلان شمرده میشود. باد منجیل یکی از عوامل معروفیت این شهر میباشد که اغلب در بهار و تابستان با شدت بیشتری و در پاییز و زمستان با شدت کمتری میوزد. این باد از قدیم معروف به هفت باد منجیل بوده و شدت ان بقدریست که درختان زیتون را اغلب به یک سمت خم میکند.
منجیل پیوسته در طول تاریخ ایران پاسگاه یکی از مهمترین “دروازه” های درون مرزی کشور ایران یعنی تنگه سفیدرود، از دیدگاه راهبردی برای لشکرکشی، حرکت پیاده نظام و سواره نظام، و جهت جلوگیری از حرکت بیگانگان به طرف داخل یا شمال ایران بسیار پر ارزش بوده. چه اسکندر چه عربها، چنگیز و یا روس ها، همه میبایستی از این راه خود را به جنوب یا شمال ایران میرساندند که با مقاومت شدید ایرانیان در این منطقه تلفات بسیاری داده و حرکتشان ماه ها یا سالها به عقب افتاده یا که بکلی غیر ممکن شده. در کتاب های تاریخ «عالم آرای عباسی» و «عالم آرای نادری» به روشنی آورده شده که شاه عباس صفوی و نادرشاه افشار به دفعات دستچینی از اقوام دلاور و جنگجوی خراسان، بخصوص قوچانی ها و کرد های غرب ایران را با بهترین افزار جنگی آن زمان مجهز نموده جهت تقویت قوای نظامی و حفاظت تنگه سفیدرود به منجیل کوچانده اند. امروزه میتوان دهکده های کرد نشین را در منطقه لوشان، کلشتر، دشتویل و غیره یافت.
پس از فتوحات مسلمانان در سراسر ایران (با اینکه تا اقصی نقاط خراسان تحت نفوذ اعراب مسلمان در آمد) باز هم طبرستان و دیلمان از حملات آنان محفوظ ماند. خاندانهای قدیم آن ولایت، مانند اسپهبدان و قارنیان و خانواده جستان (حدود رودبار و منجیل) همچنان به آداب و رسوم خود زندگی میکردند
رودبار
در قرن ۴ و ۵ هجری دولت آل بویه اقدام به ساخت مهاجرنشینانی زد که به آنها رودبار می گفتند. در این قلعههای نظامی مهاجران شیعه مذهب گیل و دیلم در سراسر ایران و عراق اسکان داده می شدند. بعدها بسیاری از این مراکز به قلعههای اسماعیلیه تبدیل شدند. چنان چه الموت و سلسکوه در اصل یک رودبار بودن